Gazetka WARTOŚCI

GAZETKA

W DUCHU WARTOŚCI

WARTOŚCI MORALNE W WIERSZACH

Wartości to standardy naszych myśli, postaw i zachowań, które określają kim jesteśmy, jak żyjemy i jak traktujemy innych ludzi…Pozytywne wartości kształtują lepszych ludzi, lepsze życie i lepsze stosunki międzyludzkie.

Celem nauczania wartości jest:

pomóc dzieciom w ukształtowaniu mocnego i prawego charakteru, który pozwoli im żyć godnie, twórczo i szczęśliwie,
stać się dobrymi członkami rodzin,
odpowiedzialnymi obywatelami,
oprzeć się złym wpływom ze strony rówieśników, społeczeństwa i kultury

Zachowania moralne pomagają, a nie krzywdzą innych ludzi.

Tak rozumiane wartości nadają życiu sens i dzięki nim dzieci jak z kompasem mogą poruszać się w świecie, stawiać sobie właściwe cele i podejmować słuszne decyzje. Jeśli nie otrzymają kształcenia w dziedzinie wartości, będą zdane na łaskę okoliczności i różnych wpływów, nigdy nie będąc sternikiem własnego losu.

Wartości są też jak szczepionka - chronią dzieci przed złym wpływem, zgubnymi pokusami i wieloma zagrożeniami. Nauczanie wartości to najważniejsza rzecz jaką możemy zrobić dla ich szczęścia. Jeśli nie będziemy uczyć dzieci wartości słowem i własnym przykładem, pustkę moralną wypełnią natychmiast inni - rówieśnicy, telewizja, społeczeństwo…

Znana pisarka, Wisława Szymborska, powiedziała kiedyś, że "czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła". Właśnie dlatego od wczesnych lat warto również najmłodszych zarażać miłością do czytania.
Najlepiej zacząć od krótszych i zabawnych form, czyli wierszy dla dzieci, dzięki którym maluchy poznają wiele zasad i dowiedzą się, co wypada robić, a czego lepiej unikać.

Wiersze dla dzieci mają służyć nauce i poznawaniu najważniejszych wartości. Czytanie ich pomaga również w rozwoju inteligencji emocjonalnej u najmłodszych.

Oto kilka wierszy, których tematem przewodnim są wartości. Jest to świetny punkt wyjścia do rozmów ze swoimi dziećmi…

"O wartościach"
- Joanna Ewartowska

Żeby nadać życiu ramy
słuchaj porad swojej mamy.
By pamiętać w tej radości:
Najważniejsze są wartości.

Co to wartość? – spytasz pewnie.
To rzecz ważna, co nie blednie.
Jest filarem, który w życiu
nie powinien być w ukryciu.

Jest to coś, czym się kierujesz,
gdy decyzje podejmujesz.
Kilka ważnych chcę przedstawić.
Mogą dzisiaj Ciebie bawić,
ale z czasem synku drogi
pozwalają wstać na nogi.

Wybór trudny – co jest ważne
chciałabym wypisać każde.
Wszak wybierzesz kiedyś sam.
Dzisiaj kilka jednak mam.

Najważniejszą wybrać trudno.
Wszystkie więc postawię równo,
więc szacunek ważna rzecz.

Do każdego trzeba mieć.
Czy jest duży czy też nie,
myśleć może to co chce
i narzucać nie należy,
tego co Ci w głowie leży.

Prawo ma każdy do zdania własnego
i nic nikomu nigdy do tego.
Ważne by z szacunkiem do ludzi podchodzić,
nawet gdy trudno nam się z nimi zgodzić.

Empatia to jest też rzecz ważna
i jak szacunek jest równie poważna.
Dzięki niej wiemy jak inny się czuje,
nawet gdy tego nie okazuje.
Lepiej rozumieć wtedy możemy
drugiego człowieka – jeśli tylko chcemy.

Uczciwym być warto zawsze i wszędzie,
w życiu prywatnym, szkole, urzędzie…
Kłamstwo ma zawsze krótkie nogi,
łatwo w nim zboczyć z właściwej drogi.

Szczerość mogę dodać do tego.
W szczerości bowiem nie ma nic złego.
Jeżeli robisz to w subtelny sposób
i nie ranisz przy tym postronnych osób.

Wartością ważną jest także rodzina.
Tutaj się życie nasze zaczyna.
Warto pamiętać na całe lata,
że jest jeszcze mama, jest jeszcze tata.
Nawet jeśli będziesz już taki dorosły
dbaj zawsze o wszystkie rodzinne mosty.

Pielęgnuj tradycję, życzenia składaj,
czasami zadzwoń – po prostu pogadaj.
Z szacunkiem odnoś się także do żony,
a będziesz szczęśliwy i zadowolony.

Zawsze wraca wszystko co w życiu dajesz.
Dobry jesteś dla innych – dobro dostajesz.
Kiedyś sam wybierzesz co jest w życiu ważne,
A wtedy my słuchać będziemy uważnie.

"Moi mili"
-Małgorzata Strzałkowska

Życie pędzi wciąż do przodu,
coraz prędzej gna i bryka
i czasami w tym pośpiechu
coś ważnego nam umyka...

A więc wniosek dzisiaj stawiam,
aby każdy z nas spróbował
przy okazji, bez okazji,
mówić częściej takie słowa:

Do widzenia i dzień dobry
co tam słychać? jak się czujesz?
i poproszę, i przepraszam
oraz proszę i dziękuję.

Wtedy ludziom na tym świecie
SYMPATYCZNIEJ ciut by było.
no, a przecież o to chodzi,
by się wszystkim milej żyło…

"Prawda"
- Bożena Kozłowska

Czy prawdy można się bać?
Chcesz nadal w kłamstwie trwać?
Wybór do ciebie należy,
a przyszłość od ciebie zależy.

Czy prawda aż tak boli?
Przecież czynisz to z własnej woli,
więc zastanów się, by nie ranić
i zaprzestań czczymi słowami mamić.

"Watrości"
(autor nieznany)

A kiedy w sercu zamieszka SZCZĘŚCIE,
to wszystkie oczy do Ciebie się śmieją
i wszystkie serca są jasne i piękne
i wokół małe cuda się dzieją….

A kiedy w sercu zamieszka RADOŚĆ,
to kwitną kwiaty, choćby nie chciały.
Taka w niej siła, że nawet kamień
z pozoru bez życia, przecież lśni cały….

A kiedy w sercu zamieszka PRZYJAŹŃ,
znika zeń wszystko, co dotąd bolało
i rośnie tak, że zmieściłoby
księżyc i słońce, co ciepło wlało…..

A kiedy w sercu zamieszka MIŁOŚĆ,
czułością wyścieli swoje mieszkanie,
Ciebie do niego zaprosi, by kochać
A im więcej daje, tym więcej dostanie.

(autor nieznany)

Uśmiech jest dobry na wszystko
więc ozdób nim swoją twarz,
rozjaśni Ci smutku cienie,
kłopoty – jeżeli masz.

Uśmiechem dzień zaczynaj,
spotkasz życzliwych ludzi,
bo ten kto się uśmiecha
sympatię wokół budzi.

Uśmiechem łzy ocieraj
w trudnej chwili dla Ciebie,
uwierz, że zmienisz wszystko
i pomoc znajdziesz w potrzebie.

(autor nieznany)

W każdym człowieku
drzemie coś z anioła,
jeden go wypędza,
zaś drugi go woła.

Trzeba umieć dostrzec
anielskie walory,
w przyjaźni, w miłości -
niebiańskie kolory.

W radości i w smutku
w zdrowiu i w chorobie,
kto Ci rękę poda,
jest aniołem Tobie.

"Ręce"
- Hanna Niewiadomska

Na spacerze ręka mała
Dużą rękę dziś spotkała.
Paluszkami się splątały
I tak sobie wędrowały.

Mała piąstka w dłoni dużej
Chce posiedzieć trochę dłużej.
Bo się bardzo dobrze czuje,
Gdy ją duża przytrzymuje.

Trochę ślisko – rączka mała
W dużej ręce się schowała.
Przez ulicę przechodzimy
– Małej samej nie puścimy.

Duża myśli – jak przyjemnie,
Gdy tak mała wierz we mnie.
Jak to miło tak wędrować
I się małą opiekować.

A gdy miną długie lata,
Posiwieje trochę tata,
Dłonie znowu się spotkają
– Młode stare przytrzymają.

Trochę ślisko – ręka stara
W młodej dłoni się spotkała.
Przez ulicę przechodzimy
– Starszej samej nie puścimy.

Te spacery uczą nas,
Że choć szybko mija czas,
Nasze ręce się trzymają,
Zawsze wtedy, gdy kochają.

(autor nieznany)

Jak to cudnie być szczęśliwym,
mieć marzenia i je spełniać,
znaleźć ludzi nam życzliwych,
pustkę w życiu swym zapełnić.

Mieć nadziei do oporu,
optymizmu dnia każdego,
rozpoczynać go z humorem,
robić tylko coś miłego.

Dobrem ludzkość ubogacać,
szczery uśmiech ofiarować,
a gdy smutek nagle wraca,
do kieszeni szybko schować.

„Mama ma zmartwienie”
- Danuta Wawiłow

Mama usiadła przy oknie.
Mama ma oczy mokre.

Mama milczy i palny w ziemię.-
Pewnie ma jakieś zmartwienie...

Zrobiłam dla niej teatrzyk -
a ona wcale nie patrzy.

Przyniosłam w złotku orzecha -
a ona się nie uśmiecha.

Usiądę sobie przy mamie,
obejmę mamę rękami
i tak jej powiem na uszko:
„Mamusiu, moje jabłuszko!
Mamusiu, moje słoneczko!..."

Mama uśmiechnie się do mnie
i powie: „Moja córeczko".

Małgorzata Strzałkowska

Znowu pięknie Was witam
Przedstawiamy dzisiaj wiersze
O wartościach, czyli o tym,
Co jest w życiu najważniejsze.

To wartości wpływ największy
Na uczynki nasze mają,
Choć nie zawsze o nich wiemy,
Bo głęboko się chowają.

Warto więc je lepiej poznać,
Zamiast trzymać gdzieś w ukryciu-
Przecież zawsze dobrze wiedzieć,
Co kieruje nami w życiu.

* Prawdy zawsze szukać będę, bo jest życia fundamentem…

* Miłość dobra jest i hojna, wierna, ciepła i spokojna…

* Chrońmy życie jak umiemy, bo na życie nie ma ceny…

* Czas rozkwitu i rozwoju niesie tylko czas pokoju…

* W dobrym świecie dobrze żyć, a więc dobrze dobry być…

* To jest w pięknie najważniejsze, że z nim życie jest pełniejsze…

* Tak postąpić mam….czy tak? Wolność ma cudowny smak!

* Przyjaźń po tym się poznaje, że niczego nie udaje…

* Inność innych akceptuję i dlatego ich szanuję…

* Ten odwagą się odznacza, kto swój własny lęk przekracza…

* Zdrowie to jest cenny dar, a więc o nie zawsze dbam…

* Zawsze godnie postępuję, bo tak honor nakazuje…

* Nad pazerność oraz chciwość stawiam prawość i uczciwość…

* Sprawiedliwość oczekuje, że nas równo potraktuje…

* Darzę szacunkiem ojczystą mowę i udowadniam to każdym słowem…

Wymienione tu wartości
to nie wszystkie, bez wątpienia –
jeszcze dużo, dużo więcej
moglibyśmy ich wymieniać:

Bóg, rodzina i ojczyzna,
wiara, szczęście, radość, sztuka,
wierność, spokój, tolerancja,
własny rozwój i nauka,
mądrość, wiedza, wykształcenie,
pomoc innym, zaufanie,
samodzielność i marzenia,
zgoda, godność i uznanie...

Które z nich są najważniejsze?
To już na to każdy sobie
po namyśle, wprost i szczerze
w głębi duszy niech odpowie...

Polecam książkę Małgorzaty Strzałkowskiej, z której wykorzystałam wybrane fragmenty

p.t.: "O wartościach czyli rady nie od parady"

"Wartościowe wiersze"

odszukała w książkach, bibliotece, internetowych zakamarkach
i zamieściła w tym artykule Sylwia Ż. ;-)

Miłej lektury !!!

KATALOG WARTOŚCI

„Nauczenie dziecka wartości jest najważniejszym

zadaniem wychowawczym dla rodziców i nauczycieli.

Dzieci dorastają w trzech kręgach,

które mają wpływ na jego wychowanie

i na to jakim będzie człowiekiem w dorosłym życiu.

Najważniejszym jest Dom rodzinny,

kolejnym –najbliższe otoczenie,

a ostatnim – społeczeństwo i jego kultura.”

Mocny system wartości i umiejętności ich stosowania w życiu to najważniejszy kapitał, w jaki powinniśmy wyposażyć dziecko.

Należy nauczyć dzieci:

jak być przyzwoitym człowiekiem,
jak budować dobre relacje z rówieśnikami,
jak dokonywać właściwych wyborów.

APEL DO DOROSŁYCH

Skąd mam wiedzieć co to są wartości – pokaż mi je wszystkie,

Skąd mam wiedzieć co to jest „system wartości” – pomóż mi zebrać to co ważne, w co warto wierzyć, czego warto bronić, co warto przyjąć za własne i tym żyć,

Skąd mam wiedzieć jak bronić swoich wartości – pokaż mi jak się to robi,

Jak mam rozróżnić dobre wartości od fałszywych – naucz mnie odróżniać je od siebie,

Skąd mam wiedzieć, że to co ważne układa się wg. hierarchii – pokaż mi co jest najważniejsze,

Skąd mam wiedzieć że wartości nabywa się od najmłodszych lat a nie dopiero jak „dorosnę” – pokazuj mi dobre wartości od urodzenia a nie czekaj w nieskończoność na właściwy moment,

Skąd mogę wiedzieć że i czas jest wartością – znajdź go dla mnie,

Skąd mam wiedzieć, że życie polega na doświadczaniu – też sytuacji przykrych, niemiłych lub bolesnych – nie zabraniaj mi doświadczać,

Skąd mam wiedzieć że tak ważne w życiu jest słuchanie, cierpliwość, szacunek – okaż mi je,

Skąd mam wiedzieć że złego przykładu nie dają mi „inni”, „ludzkość” tylko TY. A jeśli od CIEBIE nauczę się dobrych zasad – co obchodzi mnie zły przykład „ludzkości”. Przecież tego co najważniejsze w życiu nie nauczę się z książek, oglądając telewizję, słuchając piosenek czy słuchając wszystkich dorosłych – tylko obserwując ciebie.

Opracowano na podstawie „Dziecięcy system wartości” R.Ryszka

JANUSZ KORCZAK

(1878 - 1942)

Janusz Korczak przeszedł do historii pedagogiki jako niezwykły twórca systemu wychowania dzieci w duchu szacunku, ale i myślenia samodzielnego. Był równie znakomitym pediatrą oraz twórcą literackim, a przy osobą wybitnie zasłużoną w walce o prawa dziecka.

Krótki życiorys Janusza Korczaka

Henryk Goldszmit, czyli Janusz Korczak (ps. „Stary Doktor”) przyszedł na świat w Warszawie 22 lipca roku 1878 lub 1879 w rodzinie żydowskiej. Uczył się w rosyjskim gimnazjum na Pradze. Sytuacja materialna zmusiła go już w wieku lat piętnastu do udzielania korepetycji. Później udało mu się dzięki temu znaleźć na medycynie Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Cesarskiego. By zapoznać się z twórczością i metodami pedagogicznymi, wyjechał do Szwajcarii, chciał bowiem kształcić młodzież oraz pomagać w ramach niezbędnych czynności szpitalnych. Rok 1905 oznaczał dla Korczaka złożenie profesji lekarza. Nie miał jednak zamiaru opuszczać Warszawy na dłużej – tam też zorganizował Dom Sierot dla dzieci żydowskich, który działał w latach 1912 – 1942. Równolegle udzielał się w domu dla dzieci polskich, który był sierocińcem i szkołą (1919 – 1936). Przyświecała mu dewiza równego traktowania dzieci, w duchu tolerancji i szacunku dla najmłodszych.

W dorobku Janusza Korczaka odnajdujemy wiele książek dla dzieci, ale zacząć wypada od wzmianki, że wydawał w międzywojniu gazetkę „Mały Przegląd” (od 1926 - 1930) – specjalnie dla najmłodszych czytelników. Dorosłym dedykował natomiast książkę „Prawo dziecka do szacunku” oraz „Jak kochać dziecko”. Ponadto wiele napisał przede wszystkim dla dzieci. Któż przecież nie słyszał o takich pozycjach jak „Kajtuś Czarodziej”, czy wreszcie „Król Maciuś I”, „Kiedy znów będę mały” oraz „Bankructwo Małego Dżeka”.

Zginął w obozie koncentracyjnym w Treblince, w 1942 roku. Poniósł śmierć niejako na życzenie, bowiem zgodził się odejść w komorze gazowej, dotrzymując wierności swym dzieciom i wychowawcom Domu Sierot. Ani myślał by zostawić dzieci same, więc postanowił towarzyszyć im do końca. Choć dawano mu wybór, zdecydował się odejść tak jak jego wychowankowie.

Ciekawostki o Januszu Korczaku

•   Pismo Korczaka „Mały Przegląd” było redagowane w większości przez dzieci.
•   W gimnazjum rosyjskim, do którego uczęszczał panowała żelazna dyscyplina oraz miały miejsce akty przemocy wobec dzieci. To właśnie zainspirowało Korczaka do rozwijania się w kierunku pedagogiki nowej, mającej na względzie głównie dobro dzieci.
•   Zmuszony do zarabiania na utrzymanie rodziny, udzielał korepetycji mając lat zaledwie piętnaście.
•   Służył jako lekarz w pociągu sanitarnym na Dalekim Wschodzie podczas wojny rosyjsko – japońskiej.
•   Nie pobierał wynagrodzenia od ubogich pacjentów, zaś od zamożnych ludzi żądał nieraz bardzo wysokich honorariów.
•   Jego kwalifikacje były niezwykle wysokie – dokształcał się w Berlinie, Paryżu i Londynie, a także w Szwajcarii.
•   Ponad wszystko chciał, aby dzieciństwo jego podopiecznych było beztroskie. Chciał jednak stworzyć warunki, by punkty widzenia dzieci i ich stanowiska ścierały się w atmosferze wzajemnej akceptacji i zdrowej konkurencji, wolnej od wszelakich antagonizmów.

https://zyciorysy.info/janusz-korczak/.

Słynne i piękne CYTATY Janusza Korczaka:

"Dziecko chce być dobre.
Jeśli nie umie – naucz.
Jeśli nie wie – wytłumacz.
Jeśli nie może – pomóż."

"Być człowiekiem znaczy posiadać
kryształową moralność,
nieograniczoną tolerancyjność,
do pasji posuniętą pracowitość,
dążyć do ciągłego uzupełniania
swego wykształcenia, pomagać innym."

"Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali,
ale po to,
abym ja działał i kochał.
Nie obowiązkiem otoczenia
pomagać mnie, ale ja mam obowiązek
troszczenia się o świat, o człowieka."

"Przede wszystkim należy uczyć dziecko patrzeć,
rozumować i kochać,
dopiero potem uczy się je czytać;
należy nauczyć młodzieńca
chcieć i móc działać,
a nie tylko wiele wiedzieć i umieć."

"W małym mieszkaniu może panować
zgoda, życzliwość, wesołość,
w dużym może być surowość,
niechęć i nuda.
Samotne może być dziecko
i tu, i tam."

"Jeśli chcesz zmieniać świat,
zacznij od siebie."

"Dziecko małe, lekkie, mniej go jest.
Musimy pochylić, zniżyć ku niemu."

"Bez szczęśliwego dzieciństwa
całe życie jest kalekie."

"Powiedz dziecku, że jest dobre,
że umie, że potrafi."

"W wychowaniu kieruję się sercem.
Patrzę na dziecko sercem.
Dostrzegam serce w dziecku
i dziecko w sercu. Jego i swoim."

"Pozwól dzieciom błądzić
i radośnie dążyć do poprawy."

"Kiedy śmieje się dziecko,
śmieje sie cały świat."