RYTMY i rytmiczna organizacja czasu

ponad 12 lat temu

Rozwijanie umiejętności matematycznych

u dzieci w wieku przedszkolnym

"Dziecięca matematyka" -

Edyta Gruszczyk - Kolczyńska, Ewa Zielińska

Obserwacja przyrody i różnych sytuacji w życiu codziennym pozwala nam zaobserwować wokół siebie pewne regularności, ustalone następstwa, czyli rytmy.

Dziecko jeszcze przed narodzeniem odczuwało rytm serca matki, potem noszone na rękach uspakajało się w rytm kroków, kołysane zasypiało spokojnie. Z racji tych pierwszych doświadczeń dziecko domaga się w dalszym życiu regularności, aby poczuć się bezpiecznie potrzebuje ustalonego rytmu dnia, stałych, przewidywalnych elementów życia.

Wraz z rozwojem samodzielności i podejmowaniem rożnych aktywności, dziecko buduje w swoim umyśle rytmiczne układy, które pozwalają mu na kontrolę własnego zachowania, skupienie się i obdarzanie uwagą innych, a to przecież niezbędny warunek skutecznego uczenia się.

Rytmy zwykle kojarzą się z tańcem i muzyką, ale wiele dziecięcych zabaw ma charakter rytmiczny. Przypomnijmy sobie zabawy z własnego dzieciństwa - skakanie z wykorzystaniem gumy, skakankę, hula-hop, łapki, klasy, wyliczanki, które towarzyszyły tym zabawom i nauczmy dzieci tych zabaw, aby pomóc im w wychwytywaniu regularności.

Wspomaganie rozwoju dzieci w zakresie odczuwania rytmów oprócz śpiewu, gry na instrumentach, tworzenia muzyki sprawia, iż dzieci posiądą umiejętność przekładania rytmów na inne reprezentacje. Umiejętność ta jest szczególnie ważna dla uczenia się matematyki - wszak liczenie wywodzi się z dostrzeganego rytmu.

Jeżeli w czasie zabaw i sytuacji zadaniowych zorganizujemy dziecięcą aktywność tak, by dać możliwość rytmicznego klaskania, recytowania wyliczanek, układania rytmów z figur geometrycznych, wyrażania ich ruchem - będzie to nie tylko świetna zabawa, ale też przyczyna do rozwijania abstrakcyjnego myślenia, wykorzystania informacji z różnych źródeł i zastosowania ich do zrozumienia otaczającego świata.

W zakresie tematu: Rytmy i rytmiczna organizacja czasu realizujemy następujące treści:

1. Skupianie uwagi na szeregach powtarzających się przedmiotów. Dostrzeganie tego, co się powtarza i kontynuowanie rytmu poprzez dokładanie przedmiotów:

- dzieci układają przedmioty według podanego rytmu: np.,

· kółko – patyk, kółko – patyk…,

· krążek – kółko – patyk…,

- wysłuchiwanie rytmów (wyklaskanych, wyśpiewanych, wygranych na instrumentach)
i kontynuowanie ich.

2. Wdrażanie dzieci do przekładania dostrzeżonych regularności z jednej reprezentacji na inną:

- układ rytmiczny ułożony z klocków należy zagrać, wystukać lub zaśpiewać,

- wysłuchany rytm należy ułożyć z klocków,

- wysłuchać rytm bicia własnego serca i pokazać go ruchem ciała, śpiewem lub układając klocki,

3. Dostrzeganie rytmu w wierszach, opowiadaniach z powtarzającym się motywem
i w wliczankach (wdrażanie dzieci do układania wyliczanek i krótkich opowiadań ).

4. Rysowanie szlaczków zgodnie z dostrzeżonym rytmem, kodowanie rytmu na papierze.

5. Rytmiczna organizacja czasu:

- dostrzeganie przemienności dnia i nocy, układanie z klocków kalendarzy z uwzględnieniem

dni i nocy,

- dostrzeganie następstwa pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku oraz układanie kalendarzy
z zaznaczeniem regularności:

Ustalanie, że słowo tydzień ma dwa znaczenia: stałą kolejność nazw dni tygodnia i siedem dni, obojętnie od którego dnia zacznie się je liczyć

- rozumienie pojęć: jutro, wczoraj, przedwczoraj, pojutrze itd

Opracowała: Sylwia Żelechowska

Powrót